“မုျဒာရဲ႕ ေခၚသံ” – သြားၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေရးပါတယ္

“မုျဒာရဲ႕ ေခၚသံ” ကို ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ ကားေကာင္းေတြ တေက်ာ့ျပန္စဖို႔ တြန္းအားစရပ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

တင္ႀကိဳ ဖတ္ထားရတဲ့ ေဝဖန္သံုးသပ္ခ်က္ … ေကာင္းျခင္း ဆိုးျခင္းေတြ ဘာမွ ေခါင္းထဲမထည့္ဘဲ သြားၾကည့္ၿပီးေနာက္ ႐ုပ္ရွင္ေကာင္းေကာင္း ႀကိဳက္တတ္သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေမာလိဝုဒ္အတြက္ “မုျဒာရဲ႕ ေခၚသံ” ကို အားရပါတယ္။

အေဝးေျပးကားေပၚမွာ မၾကည့္ခ်င္ဘဲ ၾကားေနရတဲ့ ေပါကားေတြ … မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ ေမြးေန႔မွာ မလိုက္ခ်င္ဘဲ လိုက္ၾကည့္မိတဲ့ ေပါကား တစ္ကားတို႔နဲ႔ ယွဥ္ရင္ အနီးကပ္႐ိုက္ခ်က္ မ်ားတာနဲ႔ ဟန္းရွိတ္ဝင္တာေတြ သတိျပဳမိေပမယ့္ ကိုယ္ေပးၾကည့္ရတဲ့ ေငြနဲ႔ အခ်ိန္ တန္တယ္လို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

အေကာင္းျမင္ ၂၀၁၇

ကိုသင္ကာ

၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ခ်ဳပ္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳး အမ်ားအျပား ေရးၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ စစ္ပြဲေတြ၊ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ဗံုးခြဲမႈေတြ၊ မေတာ္တဆမႈေတြအျပင္ ေဟာလိဝုဒ္မွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေႏွာက္ယွက္မႈတဲ့ ကိစၥေတြအထိ စိတ္မသက္သာစရာေတြ ရက္စြဲစဥ္အလိုက္ အမ်ားအျပားေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီလိုျဖစ္စဥ္ေတြထဲကမွ အေကာင္းဘက္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ကိစၥေတြကို ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပဲရစ္ သေဘာတူညီခ်က္

ပဲရစ္ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ဆီးရီးယားနဲ႔ နီကာရာဂြာတို႔က လက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္တာေၾကာင့္ တစ္ကမာၻလံုးမွာ ႏိုင္ငံတိုင္းက ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ ကာကြယ္ေရးမွာ ပါဝင္လာၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သမၼတ ေဒၚနယ္ ထရမ့္ တက္လာၿပီးေနာက္ ပဲရစ္ သေဘာတူညီခ်က္ကေန ႏုတ္ထြက္မယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့ေပမယ့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းအရ ၂၀၂၀ ႏိုဝင္ဘာ ၄ ရက္ေန႔အထိ အၿပီးအပိုင္ ေက်ာခိုင္းလို႔ မရေသးပါဘူး။ အေကာင္းျမင္ရတဲ့ အေၾကာင္းကေတာ့ ေနာက္လာမယ့္ အေမရိကန္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၂၀၂၀ ႏိုဝင္ဘာ ၃ ရက္ေန႔မွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။
ကမာၻ႔ဘဏ္ကလည္း ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္မႈေတြအတြက္ ေခ်းေငြေတြကို ရပ္ဆိုင္းေတာ့မယ္လို႔ ေၾကညာထားပါတယ္။

၂၀၁၇ သမင္လည္ျပန္

(Time)

၂၀၁၇ သမင္လည္ျပန္

သင္ကာ

ဇန္နဝါရီ
ဇန္နဝါရီ ၁ – တူရကီႏိုင္ငံ၊ အစၥတန္ဘူလ္ရွိ ႏိုက္ကလပ္တစ္ခုကို ေသနတ္နဲ႔ ဝင္ပစ္လို႔ ၃၉ ဦး ေသဆံုးၿပီး အမ်ားစုက ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ၿပီး ၁၆ ရက္အၾကာမွာ ရဲက ေသနတ္သမားကို ဖမ္းမိခဲ့ပါတယ္။
ဇန္နဝါရီ ၅ – အေမရိကန္ ဖေလာ္ရီဒါ ေလဆိပ္မွာ အီရတ္စစ္ျပန္ အက္စတီဘန္ ဆန္တီယာဂိုက ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္လို႔ ငါးဦး ေသဆံုးၿပီး ရွစ္ဦး ဒဏ္ရာရပါတယ္။ သူ႔ကိုလည္း ဖမ္းမိခဲ့ပါတယ္။
ဇန္နဝါရီ ၂၀ – သန္းၾကြယ္သူေဌးႀကီး ေဒၚနယ္ထရမ့္ ၄၅ ဦးေျမာက္ အေမရိကန္ သမၼတ ျဖစ္လာပါတယ္။ သူတက္လာၿပီးေနာက္ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံေတြကေန လာမယ့္သူေတြကို ပိတ္ပင္မႈ မ်ိဳးစံု စတင္ခ်မွတ္ပါတယ္။

ေဖေဖာ္ဝါရီ
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၈ – နည္းပညာကုမၸဏီ HP က အိုင္ယာလန္ႏိုင္ငံ၊ ကီလ္ဒရယ္၊ လိဇက္လစ္ပ္ရွိ စက္႐ံုတစ္ခုကို ပိတ္သိမ္းလိုက္တဲ့အတြက္ လူ ၅၀၀ အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္သြားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ ဆင္ျခင္ခ်က္မ်ား

 

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ ဆင္ျခင္ခ်က္မ်ား

(၁) ဒီအျမင္နဲ႔ သံုးသပ္ခ်က္ေတြက က်ေနာ့္ရဲ႕ ျဖတ္သန္းမႈ၊ ဖတ္႐ႈေလ့လာသေလာက္နဲ႔ ရရွိေနတဲ့ သတင္းအခ်က္မ်ားအေပၚ ဆင္ျခင္သံုးသပ္မႈသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အတၱေနာမတိကို အေျခခံၿပီး ပုဂၢလိက ဆင္ျခင္သံုးသပ္ခ်က္ ျဖစ္လို႔ မွန္တယ္/မွားတယ္၊ ပိုတယ္/လိုတယ္၊ ဘက္လိုက္တယ္/မလိုက္ဘူး၊ အဂတိ ကင္းတယ္/မကင္းဘူး ဆိုတာေတြဟာ ကိုယ့္ အဓိပၸာယ္ ေကာက္ယူမႈနဲ႔ ကိုယ္၊ တသီးပုဂၢလ တုံ႔ျပန္ခ်က္လို႔ပဲ ျမင္ပါမယ္။

(၂) ျပႆနာ ရင္းျမစ္မ်ား – ျပႆနာေတြကို အေၾကာင္းရွာတဲ့အခါ အေထြေထြ အေပၚယံသမိုင္း၊ ပထဝီဝင္ အခ်က္အလက္မ်ား ေအာက္မွာ “အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာပိုင္ေတြ” နဲ႔ “ျပည္သူလူထု ကိုယ္တိုင္” လို႔ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ရွည္လ်ားတဲ့ သမိုင္းျမစ္ဖ်ားခံ ရင္းျမစ္ ႏွစ္ခုကို ေတြ႔တယ္။

(၂-က) အုပ္ခ်ဳပ္သူ အာဏာပိုင္ဆိုရာမွာ ဟိုး ပါလီမန္ေခတ္က ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာကို ထည့္ကစားခဲ့တာေတြ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဘာသာနဲ႔ ေရဒီယုိ အသံလႊင့္ခြင့္ျပဳတာေတြကေန ေနာက္ပိုင္း စစ္အစိုးရရဲ႕ အထီးက်န္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ဒီ မြတ္စလင္ (အသံုးအႏႈန္း ျပႆနာမွာ ႐ႈ) ေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာပဲ ေခ်ာင္ပိတ္ထားခဲ့တာ၊ နယ္စပ္ၿခံစည္း႐ိုးမွာ အာဏာပိုင္ေတြ လာဘ္စားၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး မရွိခဲ့တာကေန ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ အႏိုင္ရဖို႔ မြတ္စလင္မ်ားကို အသံုးခ်ခဲ့တာေတြအထိ တဆစ္စီ ျပန္လွန္ရလိမ့္မယ္။

ထို ၂ ပုဒ္

(၁)

ဘေလာ္ဂါေဒးအတြက္ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခု လာလုပ္သည္။ “ဘေလာ့ဂ္ေတြကို မီဒီယာအျဖစ္္ သတ္မွတ္ႏိုင္မလား” ဟု ေမးသည္။  မဆိုင္းမတြပင္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ New Media အျဖစ္ေရာ Citizen Journalist အျဖစ္ပါ အက်ံဳးဝင္ပါေၾကာင္း ေျဖလိုက္သည္။ ျမန္မာမီဒီယာေလာကတြင္ ဘေလာ့ဂ္ အသိုင္းအဝိုင္းသည္လည္း စိတ္အဆာမေျပသည့္ လူငယ္မ်ား၊ ျပည္ပေရာက္ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားအတြက္ အရွိန္ေကာင္းေနေသာ၊ ၾကီးထြားေနေသာ အင္အားစုတစ္ခုအျဖစ္ ျမင္မိသည္။

(၂)

လစဥ္ထုတ္ မဂၢဇင္းမ်ားသာမက၊ ဂ်ာနယ္မ်ားပါ အဆန္းဆက္ ဝတၱဳ၊ ေဆာင္းပါး ေဖာ္ျပသည့္ ယဥ္ေက်းမႈ ရွိသည္။ အခ်ိဳ႕ဝတၱဳမ်ားမွာ တစ္လတစ္ခါ ေမွ်ာ္ကာ ေမွ်ာ္ကာ ဖတ္ရသည္။ ဆရာသိန္းေဖျမင့္၏ အေရွ႕က ေနဝန္းထြက္သည့္ပမာသည္ ႏွစ္ႏွင့္ခ်ီ၍ အခန္းဆက္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဝတၱဳၾကီးျဖစ္သည္။

ဤႏွစ္အတြင္း ဘေလာ့ဂ္ေလာကတြင္လည္း လႈပ္သြားေသာ၊ လႈပ္ေနဆဲေသာ အခန္းဆက္ ကိုယ္ေတြ႔ဝတၱဳရွည္ ႏွစ္ပုဒ္ ရွိသည္။ ေမျငိမ္း၏ “ျမသီလာအလြမ္းေျပ” ႏွင့္ မင္းဒင္၏ “မင္ဒင္ရဲ့ သက္ခိုင္” တို႔ ျဖစ္သည္။ ဆရာမေမျငိမ္းက သူ႔ဝတၱဳကို “ေက်ာင္းအမွတ္တရ”ဟု အညႊန္းထိုးသလို ကိုမင္းဒင္ကလည္း “မင္းဒင္ရဲ့ သက္ခိုင္”ဟုသာ အရွင္း အညႊန္းထိုးသည္။ ႏွစ္ခုစလံုးသည္ ဝတၱဳ၏သေဘာ ရသေျမာက္သည္။ အထူျခားဆံုးမွာ သူတို႔ ႏွစ္ဦးလံုး ေခတ္ျပိဳင္သမိုင္းေပၚ ျပန္ထင္ဟပ္ထားျခင္း ျဖစ္ျပီး ထိုဟပ္ထင္ မႈက ထိုေခတ္ကာလက ျဖတ္သန္းခဲ့သူမ်ား၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို ျပန္ႏိႈးဆြေပးသလို မသိႏိုးနားျဖတ္သန္းခဲ့ရသည့္ မ်ိဴးဆက္သစ္အတြက္လည္း အဖိုးတန္ သင္ခန္းစာႏွင့္ ေခတ္၏ စပ္ကူးမတ္ကူးကို မ်က္ေျခမျပတ္ေစရန္ ေထာက္ကူေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်က္မ်ားထဲတြင္ စာေပအေရးအသား ႏိုင္နင္းမႈကို အထြဋ္တင္လိုက္ေသာအခါ ေခတ္ျပိဳင္ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ စီးပြားေရးကို မျပတ္စူးစမ္းေနေသာ၊ ပိုတိတိက်က်ဆိုရလွ်င္ သိခ်င္မႈ ဆာေလာင္ေနသူမ်ား အဖို႔ ပို႔စ္တစ္ခုျပီး တစ္ခု ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္ လက္ရာေကာင္းမ်ား ျဖစ္လာေတာ့သည္ ဆိုခ်င္ပါသည္။ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ လက္တို႔ျပီး ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္ ပို႔စ္မ်ားျဖစ္လာသည္။ ဟုတ္ႏိုးႏိုးတို႔သည္လည္း ထိုဝတၱဳ ႏွစ္ခု၏ ေက်းဇူးျဖင့္ ရွင္းတန္သေလာက္ ရွင္းသြားသည္။ (ျပည္တြင္းတြင္ ဤလိုစာေပမ်ိဳး ဖတ္ခြင့္ မရႏိုင္ေသး။ တီးေခါက္ၾကည့္သေရြ႕ ျပည္တြင္းက ေစာင့္ဖတ္ေနသည့္ ပရိသတ္လည္း မနည္းမေနာရွိသည္္။)