ရာသီဥတုအပူ၊ အေနာက္ မ႐ႈႏိုင္မကယ္ႏိုင္ရင္ အေရွ႕ ကူမလား

(ဓာတ္ပံု – SCMP)

သင္ကာ

ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ၊ ဘြန္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲဟာ တကယ္ အလုပ္ျဖစ္မယ့္ ကိစၥ နည္းနည္းေလာက္နဲ႔ပဲ ပြဲၿပီးသြားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ပိုလန္မွာ က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥေရာပရွိ ဘယ္ၿမိဳ႕ေတြမွာပဲ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို က်င္းပသည္ျဖစ္ေစ တကယ္အေျဖက အေနာက္က လာပါ့မလား။ အေရွ႕ကေရာ မလာႏိုင္ဘူးလား။ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈ ရလဒ္ကို အေနာက္နဲ႔ အေရွ႕ ဘယ္အျခမ္းမွာ ပိုၿပီး ရင္ဆိုင္လာေနရသလဲ။

ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဟာ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေရရွည္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို ထည့္မတြက္တဲ့ စီးပြားေရး မိုဒယ္ရဲ႕ ထင္မထားတဲ့ အက်ိဳးဆက္ နမူနာ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵဴျမစ္ဝွမ္းလို အာရွေဒသ တခ်ိဳ႕ဟာ ၂၁၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ လူေနလို႔ မရေအာင္ ပူေလာင္လိမ့္မယ္လို႔ ေဟာကိန္းထုတ္ထားတာ ရွိပါတယ္။

ႀကီးမားတဲ့ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ႀကီးေတြဟာ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကို ရင္ဆိုင္ေနရပါၿပီ။ ဘံုသယံဇာတေတြ ျဖစ္တဲ့ ေျမ၊ ေရ၊ သစ္ေတာေတြဟာလည္း အလြန္အကြ်ံသံုးစြဲၿပီး ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဟာ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို ထိခိုက္ေစၿပီး သန္းရာခ်ီတဲ့ ကမာၻ႔လူသားေတြအတြက္ စားနပ္ရိကၡာ ျပႆနာကို ျဖစ္ေစမွာပါ။

Dr Hla Myint (1920-2017)

ေက်ာင္းတက္ေနတုန္းက စာအုပ္ေတြ ေမႊရင္း လန္ဒန္ စီးပြားေရး တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ လွျမင့္ ဆိုတဲ့အမည္ သြားေတြ႔ေတာ့ သူ႔အေၾကာင္း လိုက္ရွာၾကည့္ဖူးတယ္။

အတၳဳပၸတၱိ အခ်က္အလက္ သိပ္ရွာမေတြ႔ဘူး … ရသေလာက္ စာ ၂ ေၾကာင္းနဲ႔ သူ႔စာအုပ္စာရင္းကို ၂၀၁၀ မွာ ျမန္မာဝီကီပီဒီးယား ေပၚမွာ ေရးတင္ေပးခဲ့ပါတယ္။

မေန႔ညက ဆရာႀကီး ေဒါက္တာ လွျမင့္ ကြယ္လြန္သြားပါၿပီ။ ခနေနရင္ ျမန္မာ ဝီကီမွာ ကြယ္လြန္သြားေၾကာင့္ ဝမ္းနည္းစြာ ထပ္ျဖည့္ လိုက္ပါမယ္။

Laissez-faire

“Laissez-faire, Laissez-passer” ဟူသော စကားလုံးမှာ မူလက ပြင်သစ် လယ်ယာမြေဝါဒီ physiocrats များ၏ အသုံးအနှုန်းဖြစ်သည်။ ၄င်းတို့က လယ်ယာမြေစိုက်ပျိုးရေးသည် တိုင်းပြည်ဥစ္စာဓနကို ဖြစ်စေသည်။ လက်ဝါးကြီးအုပ်ဈေးကွက် မဖြစ်ပေါ်ရန် ကာကွယ်ခြင်းမှတပါး အစိုးရများသည် စီးပွားရေးကို လွတ်လပ်စွာ ထားရမည်ဟု ဆိုခဲ့သည်။ ၄င်းတို့၏ စီးပွားရေးလွတ်လပ်မှုကို ကျမ်းရိုးတို့က အပြည့်အဝထောက်ခံခဲ့သည်။ ကျမ်းရိုးဂိုဏ်းကို အစပျိုးခဲ့သော Adam Smith က “ပုဂ္ဂလိကပြည်သူတို့အား ၄င်းတို့ပိုင် အရင်းအနှီးကို မည်သို့အသုံးချရမည်ဟုဆိုသော နိုင်ငံရေးပုဂ္ဂိုလ်များသည် မလိုအပ်သည်ကို အပင်ပန်းခံနေခြင်းဖြစ်ပြီး မည်သူ့တွင်မျှ လုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိသည်ကို လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသယောင် လုပ်နိုင်စွမ်းရှိသယောင် ကြောက်မက်ဖွယ် အန္တရာယ်ပြုနေကြခြင်းဖြစ်သည်” ဟု Wealth of Nations, Book IV, Chapter 2 တွင် ဆိုထားသည်။

*စီးပွားရေးပညာ အဘိဓာန် – ဦးကြည်မြင့်။ နှာ – ၂၁၄-၂၁၅

(သူငယ်ချင်းက မေးတာနဲ့ သူ့အတွက် ရှာပေးရင်း တင်လိုက်တယ်။)

Attahi Attano Nahto Adam Smith

Attahi Attano Nahto Adam Smith by Dr. Mg Mg Soe. Living Color Magazine, June 2005, Pg 151-153.

Dr. Maung Maung Soe (Eco)

Pls click on page to enlarge.

Economic Reform and Economic Policy

စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများနှင့် စီးပွားရေးပေါ်လစီ (မူဝါဒ)
(Economic Reform and Economic Policy)

ဒေါက်တာအောင်ကိုကို (စီးပွားရေးပညာ၊ စီးပွားရေးပေါ်လစီ)

ယနေ့ကမ္ဘာပေါ်တွင် နိုင်ငံအတော်များများသည် လိုအပ်လျှင် လိုအပ်သလို အချိန်မီ စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို လုပ်ကြရပါသည်။ တနည်းဆိုရသော် နိုင်ငံ၌ လက်ရှိစီးပွားရေး၏ အားနည်းချက်၊ အားသာချက်များနှင့် အနာဂတ်အလားအလာများကို ပြန်လည် ခွဲစိတ်သုံးသပ်ပြီး ယင်းကို ပုံဏ္ဍန်အသစ်များဖြင့် ပုံဖော်စေခြင်း ဖြစ်ပါသည်၊ နိစ္စဓူဝ ပြောင်းလဲလာသော လူမှုစီးပွားရေးအခြေအနေများကို လက်တွေ့ကျကျ ပြန်လည် သရုပ်ဖော်ခြင်းဟုလည်း ဆိုနိုင်ပါသည်။

စီးပွားရေးနှင့် နိုင်ငံရေးသည် အပြန်အလှန်ဆက်စပ်နေတတ်ပြီးစီးပွားရေးမတည်ငြိမ်မှုဖြစ်လျှင် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သလို နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုဖြစ်လျှင်လည်း စီးပွားရေးမတည်ငြိမ်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေးကိုမည်သို့တည်ငြိမ်အောင် ဆောင်ရွက်ရမည်ဆိုသည်ကို အမြဲတမ်းပြောဆိုဆွေးနွေးကြလေ့ရှိကြပါသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုကို နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများဖြင့်လည်းကောင်း၊ စီးပွားရေးမတည်ငြိမ်မှုများကို စီးပွားရေးပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုများဖြင့်လည်းကောင်း ပြန်လည်ပြုပြင်ရလေ့ရှိပါသည်။ ယင်းတို့ကို နှစ်ခုလုံးတွဲဖက်၍လည်းကောင်း၊ တစ်ခုစီသီးသန့်ခွဲ၍လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်လေ့လည်းရှိပါသည်။

ယင်းကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြင့် စီးပွားရေးပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်စေရန်ဖြစ်ပါသည်။ စီးပွားရေးဆုံးဖြတ်ချက်များ၊ စီးပွားရေးပေါ်လစီတိုင်းသည် Efficiency (သက်ရောက်အကျိုးရှိမှု) အရှိဆုံးဖြစ်ရန်နှင့် မက်ခရိုစီးပွားရေး (Macro Economy) ၏ တည်ငြိမ်သောတိုးတက်မှုရှိစေရန်အတွက် Equity (သာတူညီမျှရှိမှု) ရှိရန်လည်းလိုအပ်ပါသည်။ သို့မှသာ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု (Productivity) လည်းတိုးမြင့်လာပြီး တည်ငြိမ်သော စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို ဖော်ဆောင်နိုင်ပါလိမ့်မည်။

Protected: The Politics of Regionalism

This content is password protected. To view it please enter your password below:

Password:

Opportunity Cost

ဤေလာကတြင္ မည္သည့္အရာမွ အလကားမရပါဟုဆိုလွ်င္ ရုတ္တရက္ လက္ခံလိုသူ နည္းပါလိမ့္မည္။ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ တစ္ခုခုကိုရရန္ တစ္ဖက္တြင္ တစ္ခုခုကို အဆံုးရႈံး ခံထားရပါသည္။ ဤသို႔ တစ္ခုကို ရရန္ တစ္ခုကို စြန္႔လႊတ္လိုက္ရျခင္းကို အခြင့္အလမ္းစရိတ္ (Opportunity Cost) ဟု စီးပြားေရးပညာရပ္တြင္ ဆိုပါသည္။

ပတ္၀န္းက်င္ ေလထုထဲမွ ေလ၊ စမ္းေခ်ာင္းထဲမွ ေရတို႔သည္ အလကားရသည္ဟု ေစာဒက တက္ႏိုင္ပါသည္။ ေလထုထဲမွ ေလႏွင့္ စမ္းေခ်ာင္းထဲမွ ေရသည္ သူ႕အတိုင္းေနလွ်င္ Free Goods ဟု သတ္မွတ္ပါသည္။ ေလကို ႏွာေခါင္းအစ အဆုတ္အဆံုး အသက္ရႈအဂၤါ၏ အားထုတ္မႈကို သံုးမွ ေလကို ရႈသြင္းျခင္းကိစၥျပီးပါသည္။ ယင္းသို႔ အားထုတ္လိုက္ရျခင္းကို Cost ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ စမ္းေခ်ာင္းမွ ေရကို လက္ခုပ္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ခြက္တစ္ခုခုျဖင့္ျဖစ္ေစ ခပ္ယူလိုက္ေသာအခါ အားထုတ္ရမႈသည္လည္း Cost ျဖစ္ပါသည္။ သူ႔ဘာသာသူ Free Goods ျဖစ္ေနေသာ အရာမ်ားကို ကြ်ႏ္ုပ္တို႔က အားထုတ္မႈတစ္ခုျဖင့္ လုပ္ေဆာင္လိုက္ေသာအခါ ယင္း Free Goods မ်ားသည္ Economics Goods မ်ား ျဖစ္လာၾကပါသည္။

Economics Goods ျဖစ္သည္ႏွင့္ တစ္ျပိဳင္နက္ Opportunity Cost ရွိလာပါေတာ့သည္။ တစ္ခုခုကိုရရန္ မိမိဘက္က ရင္းလိုက္ရမႈ၊ စြန္းလႊတ္လိုက္ရမႈသည္ Opportunity Cost ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ ရလဒ္တစ္ခုကို ရႈျမင္ရာတြင္ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ရမလဲဟု ၾကည့္ျခင္းထက္ ကုိယ္ဘယ္ေလာက္ရင္းခဲ့သလဲဟု ၾကည့္ဖို႔လိုပါသည္။ အထြတ္အထိပ္ေရာက္လာသူမ်ား၊ ေအာင္ျမင္လာသူမ်ားကို ရလဒ္သက္သက္ဘက္မွ မျမင္မိဖို႔လိုပါသည္။ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာ ရင္းျခင္းျဖစ္ေစ၊ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ေသာ စြန္႔ျခင္းျဖစ္ေစ Opportunity Cost မလြဲမေသရွိပါသည္။ ထိုသို႔ျမင္ႏိုင္လွ်င္ မုဒိတာ ပြားႏိုင္ပါမည္။

ဤေနရာမွ တိုက္တြန္းလိုသည္မွာ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ မည္မွ်ရႏိုင္မည္ဆိုသည္ထက္ မိမိတို႔ ဘယ္ေလာက္ရင္းခဲ့ျပီ၊ Opportunity Cost မည္မွ်ရွိခဲ့သည္ဆိုေသာ မိမိ၏ သမိုင္းကသာ အေရးၾကီးေၾကာင္း သတိျပဳၾကဖို႔ ျဖစ္ပါသည္။

(၂၀၀၆၊ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔ထုတ္၊ ေခတ္ျမန္မာဂ်ာနယ္မွာ ေရးခဲ့တဲ့ အယ္ဒီတာ့ အာေဘာ္အခန္းကပါ။ ဒါလည္းေဖာ္ျပျပီးေရာ ဘဏ္မန္ေနဂ်ာတစ္ဦးက ဖုန္းဆက္လာပါတယ္။ သူတို႔ ငယ္ငယ္က သင္ရတာနဲ႔ မတူျဖစ္ေနတယ္တဲ့။ အမွန္လည္း ကိုယ္က တတ္လွလို႔ ေရးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ Class တက္ရင္း ဆရာစိုးရဲ့ Lecture တစ္ကို ေဘာင္၀င္ေအာင္ ျပန္ေရးတာပါပဲ။ ဒါကိုေရးရင္းပဲ လႈပ္ရွားတိုင္းမွာ ကမၼဇရုပ္ေတြ ျဖစ္တယ္ ပ်က္တယ္ဆိုတဲ့ အဘိဓမၼာကို သြားသတိရပါတယ္။ ေဒၚပင့္ဂိုးလ္က ပူဆာတာနဲ႔ စာရင္းေဖာ္ျပထားတဲ့ အထဲက အရင္တင္လိုက္ပါတယ္။)